De term ‘kindersekstoerisme’ is een term die de onderliggende misdrijven en de gevolgen daarvan geen recht doet. Bij dit type misdrijf gaat het feitelijk om het plegen van zedenmisdrijven die betrekking hebben op hands-on (ofwel fysiek) misbruik van minderjarigen en/of het vervaardigen van kinderpornografisch materiaal in het buitenland. Daarnaast kan ook het ook gaan om het bekijken van live streams van seksueel kindermisbruik in het buitenland.
Seksuele uitbuiting en misbruik van kinderen zijn grensoverschrijdende problemen die wereldwijd plaatsvinden. Vaak gaat het daarbij om kinderen die in armoede opgroeien in landen waar pedoseksuelen ongehinderd toegang hebben tot kinderen.
Vervolging
Het Nederlandse Openbaar Ministerie kan Nederlanders en buitenlanders met een vaste woon- of verblijfplaats in Nederland die misbruik plegen in het buitenland strafrechtelijk vervolgen in Nederland. Dit heet extraterritoriale wetgeving. Vervolging kan dan bijvoorbeeld plaatsvinden als een minderjarig slachtoffer in het buitenland is misbruikt door de verdachte en de verdachte niet in dat land zelf is aangehouden en zich inmiddels weer in Nederland bevindt. Het heeft overigens de voorkeur dat plegers vervolgd worden in het land waar het misbruik plaatsgevonden heeft.
Daarnaast kan onder omstandigheden het Nederlandse Openbaar Ministerie nog een vervolging in Nederland starten voor dezelfde feiten. Deze vervolgingsbevoegdheid blijft bestaan indien de misbruiker in het buitenland niet zijn volledige straf uitgezeten heeft. Tevens kunnen plegers die reeds in het buitenland zijn, ook in Nederland nog separaat vervolgd worden, namelijk voor andere feiten die de buitenlandse rechter buiten beschouwen heeft gelaten.
Verdenkingen van seksueel kindermisbruik kunnen daarnaast consequenties hebben voor het werk van de verdachte, bijvoorbeeld als diegene werkzaam is in de gezondheidszorg of het onderwijs. In een dergelijk geval kan melding gemaakt worden bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd of de Inspectie van het Onderwijs.
In samenwerking met het LIRC (Landelijk Internationaal Rechtshulp Centrum) en de AIRS (de Afdeling Internationale Rechtshulp in Strafzaken) kunnen de politie en het Openbaar Ministerie internationale rechtshulpverzoeken doen om andere landen om hulp te vragen bij strafrechtelijke opsporing en vervolging van strafbare feiten.
Live streaming
Tegenwoordig zien we ook nog een relatief nieuw fenomeen, waarbij misbruikers ook gebruik maken van andersoortige diensten. Met de opkomst van het internet zien politie en het Openbaar Ministerie dat er digitaal misbruik op afstand wordt gepleegd: het zogeheten live streamen. Op bestelling worden kinderen voor de webcam misbruikt.
Veelal Westerse mannen maken zich op veilige afstand (denken ze) schuldig aan seksueel misbruik van kinderen in het buitenland. Het live streamen van kindermisbruik groeit sterk met de opkomst van betere internetverbinding in arme landen. Dit fenomeen komt met name voor bij minderjarige slachtoffers in de Filippijnen, waar de slachtoffers veelvuldig door volwassen mensenhandelaren gedwongen worden om seksuele handelingen uit te voeren voor de webcam, vaak in zogenaamde ‘cyber dens’. Dit zijn criminele organisaties waar op grote schaal en op bedrijfsmatige wijze (online) seksueel kindermisbruik plaats vindt. Mensenhandelaren verdienen daar veel geld aan. Ook het live streamen van seksueel kindermisbruik is strafbaar.
Criminele samenwerkingsverbanden
Recent krijgt het Openbaar Ministerie, naast individuele misbruikers, steeds meer zicht op CSV’s (criminele samenwerkingsverbanden) waarbij groepen misbruikers samen afspreken om uit te reizen naar andere landen om daar minderjarigen seksueel te misbruiken. Hierbij gaat het vaak om pedoseksuelen die elkaar in Nederland of via internet hebben leren kennen. Samen wordt strafbaar materiaal van kindermisbruik bekeken, maar ook kinderpornografisch materiaal vervaardigd in het buitenland. Het plegen van seksueel kindermisbruik in het buitenland en het bekijken, vervaardigen en/of verspreiden van kinderpornografisch materiaal gaan vrijwel altijd hand in hand. In de praktijk zien we dat bij misbruikers in het buitenland vrijwel altijd ook kinderporno wordt aangetroffen, al dan niet zelf vervaardigd. Met name bij dit verschijnsel is vaak sprake van herhaaldelijk slachtofferschap. Het belang bij deze onderzoeken is dan ook het opsporen van deze slachtoffers.