Wet openbaarheid van bestuur (Wob)
De Wet openbaarheid van bestuur (Wob) regelt uw recht op informatie van de overheid. Overheidsinformatie is altijd openbaar, tenzij de Wob of andere wetgeving bepaalt dat de gevraagde informatie niet geschikt is om openbaar te maken. Dat geldt bijvoorbeeld voor documenten die aan de strafrechter zijn voorgelegd.
Algemene informatie
De overheid geeft op verschillende manieren informatie over beleid en uitvoering. Het Openbaar Ministerie doet dit bijvoorbeeld via persberichten of via om.nl. Als u meer wilt weten over het beleid van het Openbaar Ministerie en de uitvoering daarvan, kunt u contact opnemen met het Openbaar Ministerie (zie: adressenlijst) Daarnaast kunt u een verzoek doen tot openbaarmaking van bepaalde overheidsinformatie. Dit heet een Wob-verzoek.
Bent u rechtstreeks betrokken geweest bij een strafzaak (bijvoorbeeld als verdachte of slachtoffer) en wilt u informatie over deze zaak dan is uw recht op informatie geregeld in andere wetten. Hoe u dan informatie kunt vragen, vindt u in Vraag en antwoord onder “Ik ben verdachte in een strafzaak” of “Ik ben slachtoffer of benadeelde in een strafzaak”.
Als u een bijzonder belang heeft bij informatie over een strafzaak en u deze informatie niet kunt ontvangen in het kader van de strafzaak, kunt u een Wjsg-verzoek doen. De Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg) en de aanwijzing Wjsg geven aan in welke gevallen, onder welke voorwaarden en aan wie het Openbaar Ministerie informatie kan verstrekken. Het betreft dan een verstrekking voor een ander doel dan voor de behandeling van de strafzaak. Het Openbaar Ministerie beoordeelt op grond van het verzoek of u recht heeft op die informatie.
U dient een Wob-verzoek in door een brief met uw naam en adresgegevens te sturen naar het Openbaar Ministerie. Wob-verzoeken over het hele Openbaar Ministerie of over het landelijke OM-beleid, stuurt u naar het Parket-Generaal. Heeft uw vraag betrekking op het beleid van een specifieke regio van het openbaar ministerie dan stuurt u uw verzoek naar het parket in deze regio.
Mail, Fax, Twitter en andere digitale kanalen
Het indienen van Wob-verzoeken via de mail, de fax, Twitter of ander sociale media kanalen of naar andere (elektronische) adressen dan genoemd in de rubriek contact is niet mogelijk. Dergelijke Wob-verzoeken worden door het Openbaar Ministerie niet in behandeling genomen. Hetzelfde geldt voor bezwaarschriften en ingebrekestellingen met betrekking tot of naar aanleiding van een Wob-verzoek.
Informatie van andere bestuursorganen
Wob-verzoeken over informatie die zich uitsluitend bevindt bij de politie of de gemeente (bijvoorbeeld flitsfoto’s of parkeerboetes), moet u daar zelf rechtstreeks indienen. De Wob kent geen verplichting voor het Openbaar Ministerie om stukken op te vragen bij andere bestuursorganen. Als uw Wob-verzoek geheel of gedeeltelijk betrekking heeft op informatie die berust bij een ander bestuursorgaan, dan zal het Openbaar Ministerie uw Wob-verzoek aan dat andere bestuursorgaan doorsturen. U wordt over de doorzending geïnformeerd. Vermeld daarom in uw verzoek altijd of u het verzoek ook aan een ander bestuursorgaan heeft gezonden.
Het is raadzaam om uw telefoonnummer te vermelden in uw Wob-verzoek, zodat het mogelijk is met u te overleggen over uw verzoek.
- U vermeldt uw naam en adres en ondertekent het verzoek.
- U geeft in uw Wob-verzoek zo precies mogelijk aan waarover u informatie wilt ontvangen. Voordat u een Wob-verzoek indient kijk dan eerst of deze informatie niet eerder openbaar is gemaakt
- U bent niet verplicht aan te geven waarom u de informatie wilt hebben, maar soms kan deze informatie de behandeling van het Wob-verzoek wel vereenvoudigen.
- Uw verzoek moet zien op informatie die ergens is vastgelegd.
- Uw verzoek moet zien op informatie waarover het Openbaar Ministerie beschikt.
- De informatie moet zien op beleid van het Openbaar Ministerie, of over de voorbereiding en uitvoering ervan.
- In uw verzoek vermeldt u – indien bekend – een kenmerk van het Openbaar Ministerie of een CJIB-nummer.
Overheidsinformatie is in beginsel openbaar, maar er zijn uitzonderingen.
De Wob is niet van toepassing op documenten die al openbaar zijn. Als u verzoekt om openbaarmaking van informatie die al openbaar is, zal het Wob-verzoek om die reden worden afgewezen en wordt u verwezen naar de plaats waar de informatie openbaar is gemaakt. Als de informatie niet eenvoudig te vinden is, kan het Openbaar Ministerie u een afschrift sturen van de openbaar gemaakte informatie.
Daarnaast zijn in de Wob redenen gegeven waarom een verzoek om openbaarmaking geheel of gedeeltelijk kan worden geweigerd. Een reden kan zijn dat bepaalde informatie de veiligheid van Nederland zou kunnen schaden of dat het gaat om vertrouwelijke persoonsgegevens of bedrijfsgegevens. Ook kijkt de overheid altijd of het belang van openbaarmaking opweegt tegen bepaalde andere belangen, bijvoorbeeld de bescherming van de persoonlijke levenssfeer of de opsporing en vervolging van strafbare feiten. Verder kunnen bijzondere regels voor de openbaarmaking van informatie gelden. Een voorbeeld hiervan is dat de rechter exclusief bevoegd is te oordelen over de openbaarmaking van een strafdossier tijdens en na de behandeling op zitting. Bent u het niet eens met het besluit, dan kunt u daartegen bezwaar maken. In het besluit dat u van het Openbaar Ministerie krijgt, staat waar u dit bezwaar kunt indienen.
Het Openbaar Ministerie beslist uiterlijk binnen vier weken over het verzoek. Deze termijn kan met vier weken worden verlengd. Dit moet schriftelijk en gemotiveerd worden meegedeeld voordat de eerste vier weken zijn verstreken. Soms ziet een Wob-verzoek op zo veel informatie dat ook de verlengde termijn te kort is om alle documenten te verzamelen en te beoordelen. In dat geval volgen er afspraken met u over de verdere afhandeling. Zijn de termijnen verstreken zonder dat u een besluit hebt ontvangen, dan kunt u het Openbaar Ministerie een ingebrekestelling sturen. Als er daarna niet binnen twee weken alsnog wordt beslist, hebt u recht op een dwangsom. U kunt voor het indienen van een ingebrekestelling gebruik maken van het formulier 'Ingebrekenstelling' rechts op de pagina.
De openbaar gemaakte informatie wordt vijf dagen nadat deze aan u is verstuurd op www.om.nl gepubliceerd. Zie ook: Openbaar gemaakte documenten
Iedereen kan de overheid verzoeken om informatie over welke bestuurlijke aangelegenheid dan ook. Ook niet-Nederlanders kunnen een Wob-verzoek bij de Nederlandse overheid indienen.
Voor het verstrekken van kopieën van documenten mag een vergoeding voor de kopieerkosten worden gevraagd. Het Openbaar Ministerie doet dit niet.
Vraag en antwoord
Als u een bijzonder belang heeft bij informatie over een strafzaak en u deze informatie niet kunt ontvangen in het kader van de strafzaak, kunt u een Wjsg-verzoek doen. De Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens (Wjsg) en de aanwijzing Wjsg geven aan in welke gevallen, onder welke voorwaarden en aan wie het Openbaar Ministerie informatie kan verstrekken. Het betreft dan een verstrekking voor een ander doel dan voor de behandeling van de strafzaak. Het Openbaar Ministerie beoordeelt op grond van het verzoek of u recht heeft op die informatie.
Nee. Het is in een dergelijk geval niet verstandig om uw informatieverzoek op de Wob te baseren. U moet er namelijk rekening mee houden dat als uw verzoek wordt ingewilligd, de gevraagde informatie niet alleen aan u wordt toegezonden, maar vanaf dat moment voor iedereen publiek toegankelijk is (bijvoorbeeld via internet). Als u verdacht wordt van een strafbaar feit heeft u in beginsel recht om kennis te nemen van de op de zaak betrekking hebbende stukken. Welke stukken u wanneer in mag zien is geregeld in het Wetboek van Strafvordering. U kunt inzage verkrijgen door een brief te schrijven aan de officier van justitie bij het parket dat uw zaak behandelt. Als u een advocaat heeft, kan hij de officier van justitie vragen om de stukken. De stukken zijn dan niet voor een ieder openbaar.
Nee. Het is in een dergelijk geval niet verstandig om uw informatieverzoek op de Wob te baseren. U moet er namelijk rekening mee houden dat als uw verzoek wordt ingewilligd, de gevraagde informatie niet alleen aan u wordt toegezonden, maar vanaf dat moment voor iedereen publiek toegankelijk is (bijvoorbeeld via internet). Als u een verkeersboete heeft ontvangen, heeft u in beginsel recht om kennis te nemen van de op de zaak betrekking hebbende stukken. Op de achterkant van de brief die u van het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) heeft ontvangen heeft staat welk onderdeel van het OM uw zaak in behandeling heeft. Bij dit onderdeel kunt u vragen om inzage in de stukken. Voor informatie over de constatering van de overtreding kunt u bij de betreffende opsporingsinstantie om informatie vragen. Deze staat ook vermeld op de brief die u heeft ontvangen. Een foto van een overtreding kunt u met uw DigiD opvragen via het Digitaal Loket (zie de website van het cjib: www.cjib.nl).
Nee. Slachtoffers en benadeelden hebben een eigen en aparte plek in de strafzaak. Zij worden desgewenst rechtstreeks geïnformeerd door het Openbaar Ministerie en op grond van het Wetboek van Strafvordering hebben zij recht op kennisneming van bepaalde processtukken. Indien u inzage wenst, moet u een brief schrijven aan de officier van justitie bij het parket dat de zaak behandelt. U kunt ook contact opnemen met één van de slachtofferinformatiepunten.
Als er niet binnen de gestelde termijnen op uw verzoek wordt beslist, dan raden wij u aan om contact op te nemen met de behandelaar en deze te vragen naar de stand van zaken. De contactgegevens vindt u op de ontvangstbevestiging. Misschien is de beslissing al naar u onderweg of is er iets misgegaan bij de verzending. Het staat u natuurlijk altijd vrij om na het verstrijken van de beslistermijn een ingebrekestelling te sturen. Zie het formulier ingebrekestelling elders op deze pagina. Het Openbaar Ministerie heeft dan nog twee weken om op uw verzoek te beslissen, voordat er een dwangsom aan u moet worden betaald. Indien u dan nog geen reactie heeft gehad, kunt u beroep in stellen bij de rechtbank in uw woonplaats. Kijkt u voor meer informatie op www.rechtspraak.nl.