Levenslang en langdurige gevangenisstraffen geëist in liquidatieonderzoeken Amsterdam en Zaanstreek

Op dinsdag 25 mei 2021 heeft het Openbaar Ministerie (OM) de strafeisen uitgesproken tegen acht verdachten in de leeftijd van 27 tot 44 jaar. Het OM verdenkt hen van deelname aan een criminele organisatie die het plegen van moorden tot doel had. Drie mannen worden daarnaast verdacht van drie voltooide moorden en van twee voorgenomen moorden. Tegen de 33-jarige Iliass K. eist het OM een levenslange gevangenisstraf. De 33-jarige Gökhan C. hoorde 25 jaar tegen zich eisen. De eisen tegen de overige verdachten bedragen tussen de vier en acht jaar onvoorwaardelijke gevangenisstraf. De geweldsdelicten zijn terug te voeren op een breder onderwereldconflict, dat vanaf 2012 in en rond Amsterdam speelde, en waar liquidaties over en weer plaatsvonden.

Ennetcom

Cruciaal voor de bewijsvoering in deze strafzaken is de pretty good privacy communicatie (PGP) tussen verdachten via de servers van Ennetcom. Het OM heeft hiermee inkijk gekregen in de meedogenloze mentaliteit van de verdachten. Ze spreken over lugubere to do lijsten, over zuiveren en vegen, en die slang moeten we afmaken. ‘’Verdachten hebben voorpret over de gewelddadige dood van iemand anders. Het geeft een onthutsend beeld van hun verwrongen groepsdenken, en hoe verdachten aankijken tegen hun daden en de waarde van het leven van anderen. De wijze waarop er werd beschikt over leven en dood is huiveringwekkend’’, aldus de officier van justitie. 
 

Criminele organisatie 

Het OM is van oordeel dat sprake is van een nietsontziende criminele organisatie met als doel het plegen van levensdelicten. ‘’Een onzalige binding tussen de deelnemers, die hen aan de gang houdt. Niet alleen omdat men elkaar toch al kent en weet wat men aan elkaar heeft, maar ook omdat stoppen haast niet meer kan. Deze vliegwielwerking van een criminele organisatie bevordert crimineel gedrag’’, aldus de officier van justitie. 
Het samenwerkingsverband vindt zijn basis in zowel familiaire als langdurige vriendschappelijke banden, en kent een duidelijke hiërarchie, structuur en rolverdeling binnen de organisatie. Dat blijkt o.a. uit de gedegen voorbereidingen van liquidaties via versleutelde communicatiemiddelen, uitgebreide voorverkenningen en observaties van beoogde doelwitten, het bezit van (semi)automatische vuurwapens, het gebruik van bakens en kogelvrije vesten, en het gebruik van gestolen vluchtauto’s met valse kentekenplaten, die na gebruik in brand werden gestoken. Ook was sprake van uitbetalingen, die nauwkeurig werden bijgehouden en waarover verantwoording moest worden afgelegd. 
Het OM merkt Khalid J. aan als leider van deze organisatie en beschouwt Iliass K. en Surailie I. als coördinatoren. Om hen heen figureerden volgens het OM de verdachten Roderick P., Gökhan C., Hamza el H., Anouar G. en Younes A., die samenwerkten om tot het plegen van de moorden te komen. Ten aanzien van verdachte Haizem M. stelt het OM zich op het standpunt dat zijn bijdrage aan de criminele organisatie niet voldoende is vast komen te staan. Zijn deelname kan volgens het OM dan ook niet wettig en overtuigend worden bewezen.
 

Himalaya: moord op Alexander Gillis op 20 februari 2014 te Zaandam

De vermoedelijke schutter in onderzoek Himalaya is op 3 september 2014 zelf vermoord. In januari 2018 is het onderzoek hervat na verkrijging van Ennetcom-gegevens. Het OM ziet Gökhan C. en Iliass K. als medeplegers van de moord. De planmatige voorbereiding blijkt uit het regelen van een wapen en vluchtauto’s en het nachtenlang posten om de verblijfplaats van het slachtoffer te achterhalen. Mede op basis van aangetroffen DNA-materiaal in de vluchtauto verdenkt het OM Gökhan C. van het besturen van de vluchtauto van de schutter. Het OM houdt Iliass K. verantwoordelijk voor zijn organiserende rol in het beramen van deze liquidatie. 
 

Dollar: vergismoord op Stefan Eggermont op 13 juli 2014 te Amsterdam

Een fatale misser op een volstrekt onschuldig slachtoffer, dat met een lelijk woord ‘vergismoord’ is gaan heten. De vermoedelijke schutter is op 3 september 2014 geliquideerd. Ook hier kreeg het onderzoek in 2018 een nieuwe impuls door verkregen Ennetcom-gegevens, waarna Iliass K. en Dennis M. als verdachten in beeld kwamen. Dennis M. is begin 2020 overleden, de strafvervolging tegen hem is daarmee gestopt. Het OM acht Iliass K. schuldig aan medeplegen van moord. Het OM verwijt K. zijn sturende, voorbereidende en adviserende rol in de moord. De officier: ‘’Hij had contact met de uitvoerders, verstrekte cruciale informatie over het beoogde slachtoffer, en had zeggenschap over de betaling van de uitvoerders. Bovendien heeft verdachte op geen enkele wijze afstand genomen van de vergissing van de uitvoerders. Integendeel. Er wordt nogmaals ingezet om de klus te klaren: misschien kunnen we hem alsnog doen en de regel is 100%, anders wordt er niet betaald. Dit getuigt van een gewetenloosheid en roekeloosheid die niet te bevatten is.’’

Tienshan: voorgenomen liquidatie van Wensley Gillis, zomer 2014

Het OM houdt Iliass K., Gökhan C. en Hamza el H. verantwoordelijk voor het medeplegen van voorbereidingshandelingen tot moord. Uit de Ennetcom-gegevens blijkt van een nauwe en volledige samenwerking tussen verdachten waarbij op professionele wijze op het beoogde slachtoffer wordt gejaagd. Het doelwit werd door verdachten in het vijandelijke kamp geschaard en moest dood, getuige zijn naam op hun macabere dodenlijstjes. De rolverdeling tussen verdachten is voor het OM evident: Hamza el H. verstrekt als zogeheten spotter, via fysieke observaties en track en trace, locatiegegevens van het doelwit aan Iliass K. Met die informatie stuurt K. vervolgens een onbekend gebleven persoon aan als zogenoemde hitter/hitman. Ook Gökhan C. heeft meerdere keren gezocht naar het beoogde slachtoffer. 
 

Theezeef: moord op Massod Amin Hosseini op 3 september 2014 te Amsterdam

Uit verkregen Ennetcom-gesprekken leidt het OM af dat Iliass K. en Dennis M. dachten dat het latere slachtoffer was overgelopen naar vijandelijk kamp. Ze besloten dat hij geveegd moest worden. Volgens het OM is sprake van een nauwe en volledige samenwerking tussen K. en M., gericht op de moord. Het OM houdt Iliass K. verantwoordelijk voor het medeplegen van de moord. Dennis M. is, zoals hiervoor opgemerkt, in 2020 overleden. 

Reek: voorgenomen liquidatie van Anass El Ajjoudi, oktober 2015 

Uit PGP-berichten komt naar voren dat Roderick P., Iliass K., Surailie I. en Khalid J. als leden van de criminele organisatie bij de voorbereidingen van deze voorgenomen liquidatie betrokken zijn. Ze spreken over een dodenlijst en over vegen. De jacht op het slachtoffer was geopend: voorverkenningen, aanwezigheid van vuurwapen en vluchtauto en opwachten van het doelwit bij een shisha-lounge. Volgens het OM blijkt hieruit dat de criminele organisatie middels een langdurig vooropgezet plan bezig is geweest met het zorgvuldig voorbereiden van moord. Alle verdachten hebben hierin een eigen rol ingenomen, maar Roderick P. kan volgens het OM medeplegen van de voorbereiding van deze moord worden verweten. Hij stond in nauw en direct contact met de (onbekend gebleven) beoogde uitvoerder, en heeft de locatie en het signalement van het doelwit doorgespeeld.  
 

Strafeisen

In georganiseerd verband en op bestelling gepleegde en te plegen liquidaties, in het criminele milieu, veelal tegen betaling - dat is de kern van deze zaken. Alle verdachten zijn veelvuldig in de gelegenheid gesteld om inzicht te geven in hun drijfveren of uitleg te geven over deze ernstige verdenkingen, maar zij hebben (met uitzondering van Gökhan C., die mondjesmaat heeft verklaard) grotendeels gezwegen of zijn niet verschenen. Dat verdachten op geen enkele manier verantwoording willen afleggen voor hun daden heeft het OM mee laten wegen in de hoogte van de strafeisen.

Het OM verwijt verdachten Iliass K. en Gökhan C. kille moorden, het voorbereiden daarvan en deelname aan een criminele organisatie die het plegen van moorden tot doel had. Feiten die in hun ernst en gevolgen uitzonderlijk zijn, en waarbij de motieven van verdachten, het grote gevaar op herhaling en hun proceshouding, langdurige gevangenisstraffen rechtvaardigen. Tegen Iliass K. eist het OM een levenslange gevangenisstraf. Tegen Gökhan C. eist het OM 25 jaar gevangenisstraf.

Uit het dossier komt naar voren dat verdachte Hamza el H. in georganiseerd verband op tegenstanders heeft gejaagd met als doel deze te doden. Tegen hem eist het OM een gevangenisstraf van acht jaar.

Het OM beschouwt verdachte Khalid J. als leider van de criminele organisatie. Hij en Roderick P., Surailie I., Younes A. en Anouar G. zijn volgens het OM, samen met Iliass K., Gökhan C. en Hamza el H., verantwoordelijk voor de enorme maatschappelijke onrust en verwoeste levens, als gevolg van het nietsontziende, onverschillige en brute vuurwapengeweld waarmee de samenleving is geconfronteerd en waarvan diverse omstanders getuige zijn geweest. De leden hebben verschillende (uitvoerende) rollen gehad: van voorbereiden van liquidaties en speuren naar beoogde slachtoffers tot het regelen van vuurwapens, vluchtauto’s en safe house. Maar ook het voorbereiden van misdrijven die geld opbrachten waarmee klussen voor de organisatie konden worden uitgevoerd. Het OM eist tegen hen onvoorwaardelijke gevangenisstraffen, in duur van elkaar verschillend: zeven jaar en vijf maanden tegen Khalid J., zeven jaar tegen Roderick P., vijf jaar tegen Surailie I., en vier jaar tegen Younes A. en Anouar G. Ten aanzien van verdachte Haizem M. vraagt het OM vrijspraak. 
 

Naar verwachting zal de rechtbank uitspraak doen op 30 augustus.