Strafeisen variërend van 10 maanden tot 5 jaar voor gefingeerd geleverd schroot
In een groot witwasonderzoek zijn dinsdag in de rechtbank Overijssel gevangenisstraffen variërend van tien maanden tot vijf jaar geëist. In totaal tien verdachten staan er terecht: zes natuurlijke personen en vier bedrijven. Ook eiste het OM forse geldboetes: voor de natuurlijke personen 25.000-50.000 euro, en tegen de bedrijven is 100.000 tot 500.000 euro aan geldboetes geëist.
Start onderzoek
Het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie (OM) is in januari 2019 een strafrechtelijk onderzoek gestart met codenaam 26TheVillage. Dit onderzoek werd gestart nadat in een ander onderzoek gebleken was dat een persoon betalingen ontving waar slechts op papier een tegenprestatie tegenover stond; het leveren van schroot aan een schrootbedrijf in Zwijndrecht. De betreffende schroothandelaar bleek wel meer branchevreemde betalingen te doen aan bedrijven die zich niet met schroot, maar bijvoorbeeld met onroerend goed beheer of handel in consumentenartikelen, bezighielden. Toen ook die bedrijven werden bekeken, bleek dat ook een andere schroothandelaar, uit Rotterdam, dergelijke betalingen aan die bedrijven deed. De schrootbedrijven, de bedrijven waaraan werd betaald en de personen achter die bedrijven stonden vandaag voor de rechter.
Verdenkingen
Van 2016 tot en met 2020 zijn er tientallen keren zeer grote geldbedragen – van enkele tienduizenden euro tot tonnen per keer – overgemaakt van de bankrekeningen van die schroothandelaren naar branchevreemde bedrijven. Daarbij hebben de verdachten het willen laten lijken – mede door middel van valse facturen - alsof die bedragen betrekking zouden hebben op door deze bedrijven geleverd schroot, oud ijzer dan wel ander afval. In werkelijkheid is echter niks geleverd. Rondom die ‘leveringen’ hebben verdachten een ingenieuze witwasconstructie opgetuigd die slecht door uitvoerig onderzoek kon worden ontrafeld.
Ernst
De officieren van justitie benadrukten in de rechtbank de ernst van het handelen van verdachten.
Crimineel geld is in het begin meestal contant geld. Wil je daarvan echt kunnen genieten, bijvoorbeeld door een mooie auto te kopen of een groot huis, dan zal dat geld van onder- naar bovenwereld moeten worden verplaatst. Contanten moeten worden omgezet in giraal geld. Het criminele geld moet als het ware een nieuwe verpakking krijgen zodat het niet meer als zodanig herkend kan worden: de ware herkomst moet dus verhuld worden. En precies bij dat omzetten en verhullen hebben de verdachten die in dit onderzoek naar voren zijn gekomen een belangrijke rol gespeeld. Juist doordat (rechts)personen bereid zijn om die rol te vervullen, wordt en blijft het voor criminelen zo aantrekkelijk om met misdrijven hun geld te verdienen. De aanpak van dit soort witwassers is daarom van groot belang voor de effectieve bestrijding van allerlei vormen van zware criminaliteit. Misdaad mag niet lonen en van misdrijf afkomstig geld mag geen machtsfactor worden in de maatschappelijke orde.
Aantasting 'level playing field'
Crimineel geld dat terecht komt in de legale economie leidt tot aantasting van het zogenaamde ‘level playing field’: ondernemers en bedrijven die toegang hebben tot crimineel geld doen eigenlijk aan oneerlijke concurrentie. Maar ook burgers raakt het direct. Zo drijft het aanschaffen van panden met misdaadgeld de woningprijzen op. Ook daarom moet hier streng en afschrikwekkend tegen worden opgetreden, zo vindt het OM.
Omdat de verdachten door deze feiten eigen financieel gewin beoogden zijn er naast de gevangenisstraffen ook geldboetes geëist. de verdachten deden het om het geld; dan moeten ze het ook in de portemonnee voelen en op die manier afgeschrikt worden zoiets nog eens te doen. De geëiste geldboetes varieerden bij de betrokken personen van 50.000 euro tot 25.000 euro. Tegen de bedrijven die hierbij betrokken waren heeft het OM geldboetes variërend van 500.000 euro tot 100.000 euro geëist.
De inhoudelijke behandeling van de zaak wordt deze week vervolgd met de pleidooien van de verdediging.