OM eist geldboetes tegen bedrijven die milieuwetgeving overtreden

Vandaag stonden vijf bedrijven en één feitelijk leidinggever voor de rechtbank Zwolle. Zij worden onder meer verdacht van het handelen in strijd met de Wet Milieubeheer, omdat zij handelingen met afvalstoffen hebben verricht door papierslib te (laten) leveren aan co-vergistingsbedrijven voor de toepassing in de vergisters, terwijl zij (hadden kunnen) weten dat dit nadelige gevolgen voor het milieu zou kunnen hebben. Het Openbaar Ministerie (OM) rekent dat de verdachten zwaar aan, omdat de naleving van de meststoffen- en afvalstoffenregelgeving van groot belang is voor de toekomst van ons leefklimaat. Het OM eist voor alle bedrijven boetes tussen de 10.000 euro en 100.000 euro en vordert in totaal een ontnemingsbedrag van bijna 450.000 euro. Het OM eist tegen een feitelijk leidinggever een werkstraf van 120 uur.

Onderzoek politie

In 2020 startte de politie Noord-Nederland een onderzoek na controle van de FUMO (de Fryske Utfieringstsjinst Miljeu en Omjouwing) waarbij slibmateriaal werd aangetroffen. Dit bleek papierslib te zijn, afkomstig van een bedrijf uit de provincie Gelderland dat zich bezig houdt met inzameling en bewerking van afvalwater uit de papierindustrie. Dit papierslib bevat een zeer hoog kopergehalte. Het is een afvalstof en mag niet op de bodem worden toegepast.

Afvalstof in de natuur

Het bedrijf dat zich van het papierslib wilde ontdoen was volgens het OM op de hoogte van de slechte kwaliteit van het slib, aangezien de gebruikelijke afnemer het slib niet meer wilde en kon verwerken. Daarom is het bedrijf in zee gegaan met een aantal bemiddelende- en transportbedrijven om het slib ergens anders kwijt te kunnen en zo kosten te drukken. Dat heeft ertoe geleid dat er papierslib richting in totaal 11 co-vergistingsbedrijven in Noord-Nederland is gegaan, in de periode van 25 september 2018 tot en met 26 augustus 2019.

Op grond van de meststoffenwetgeving kan papierslib niet gedefinieerd worden als meststof, alleen als afvalstof. Daarom mag het niet in co-vergisters worden gebruikt. Dit is niet zonder reden. Het digistaat (restproduct na vergisting) van een vergister wordt namelijk uitgereden op het land en het papierslib met de hoge kopergehaltes komt daarmee in nog geconcentreerdere vorm in de natuur terecht, met alle nadelige gevolgen van dien.

Naleving is van groot belang

In de Wet Milieubeheer is een zorgplicht opgenomen. Partijen die werken met afvalstoffen, zijn verplicht te onderzoeken of zij handelen conform de wetgeving en moeten actief zorgen dat er door hun handelen geen nadelige gevolgen voor het milieu kunnen ontstaan. De officier van justitie benadrukt dat belang: "De naleving van de meststoffen- en afvalstoffenregelgeving is van groot belang voor de toekomst van ons leefklimaat. Het is bekend dat de handel in afvalstoffen en meststoffen zeer fraudegevoelig is en veelvuldig de wetgeving wordt overtreden in deze handel, waarbij ons milieu, ons leefklimaat, de maatschappij en dus wij allemaal het slachtoffer zijn."

Daarnaast meent het OM dat de feiten zijn gepleegd om kosten te besparen. De bedrijven hebben nauw met elkaar samengewerkt in deze afvalstroom. Het OM eist voor het bedrijf dat zich ontdeed van de papierslib een geldboete van 100.000 euro en een ontneming 309.100 euro. De andere bemiddelende- of transportbedrijven horen van het OM geëiste boetes van 15.000 euro tot 25.000 euro en ontnemingen tussen de 11.597 euro en 53.067. Voor de feitelijk leidinggever van één van de bemiddelende bedrijven eist het OM een taakstraf van 120 uur.