'Satudarah geen onschuldige vereniging; ook verbod Yellow Snakes'

Het gaat hier niet om een ‘onschuldige vereniging van motorliefhebbers’ die ervan houdt om vriendschappelijk op zondagmiddag te toeren door het Hollandse landschap en de toer afsluit met bitterballen en alcoholvrij bier. Daar is in het geheel niets op tegen. Dit is een zogenoemde Outlaw Motorcycle Gang (OMG) die zichzelf uitdrukkelijk buiten en boven de wet plaatst, zich in het publieke domein uiterst gewelddadig manifesteert en criminaliteit stimuleert en faciliteert. Als deze club met zijn subcultuur van onder andere geweld, afpersing en bedreiging niet in strijd is met de openbare orde, wat is dat dan wel? Dat zeiden maandag de officieren van het Landelijk Parket tijdens het hoger beroep in het verbod van motorclub Satudarah.

Civiel verbod Satudarah en supportclubs

Maandag behandelde het gerechtshof in Den Haag, zitting houdend in de Bunker in Amsterdam, het hoger beroep van het in juni 2018 door de rechtbank Den Haag opgelegde civiele verbod van de Satudarah Motorcycleclub (SMC) en de daaronder vallende chapters. Tegelijk met het verbod op Satudarah werden ook de zogenoemde supportclubs Saudarah en Supportcrew 999 verboden. Dat gold niet voor de Yellow Snakes, waarvan volgens de rechtbank niet gezegd kon worden dat het een supportclub van Satudarah is. Daartegen heeft het OM appèl ingesteld en dat werd maandag ook behandeld.

Integrale overheidsaanpak

Het civiele verbod van Satudarah, en andere OMGs, is een onderdeel van de integrale overheidsaanpak van de outlaw motorcycle clubs die met hun cultuur van wetteloosheid en geweld zichzelf buiten de wet plaatsen. Geweld tussen leden van dergelijke motorclubs (dat vaak in de openbare ruimte plaatsvindt), maar ook geweld tegen eigen leden en niet-leden en de betrokkenheid van leden van de OMGs bij ernstige en ondermijnende criminaliteit, leidde enkele jaren geleden tot de eerste aanvragen van een civiel verbod van deze verenigingen.

Tot nu toe kan alleen op grond van art 2:20 van het Burgerlijk Wetboek een club verboden en ontbonden verklaard worden wegens het structureel ontplooien van activiteiten die strijdig zijn met de openbare orde. Inmiddels lopen ook andere wetgevingstrajecten, maar daar kan de overheid niet op wachten. Het recht op de vrijheid van vereniging en vrijheid van meningsuiting zijn niet absoluut, zo betoogde het OM bij het Hof met een verwijzing naar de uitspraak van de rechtbank vorig jaar. De overheid heeft ook een taak daar waar het gaat om de bescherming van gewone mensen, tegen de risico’s die de criminele gedragingen van de OMGs met zich mee brengen.

Opvolgers?

Op grond van de uitspraak van de rechtbank kan nu al opgetreden worden tegen uitingen van Satudarah, maar ook tegen clubs die lijken de verboden club voort te willen zetten. Er zijn aanwijzingen dat er al dergelijke ‘opvolgers’ bestaan. Zodra blijkt dat deze clubs daadwerkelijk de activiteiten van Satudarah voortzetten zal daar tegen worden opgetreden, aldus het OM maandag.

Tot nu toe is alleen Catervarius onherroepelijk verboden, ook al omdat er geen appèl tegen het verbod door de rechtbank Den Haag is ingesteld. De Bandidos Holland zijn recentelijk door het Hof Arnhem-Leeuwarden wederom verboden, en in mei beslist de rechtbank Utrecht over een gevraagd verbod van de Hells Angels in Nederland. Bij de rechtbank Noord-Nederland is onlangs het verzoekschrift voor een verbod op No Surrender behandeld.

No Surrender en Satudarah zijn Nederlandse verenigingen. Hells Angels en Bandidos zijn organisaties die vanuit het buitenland naar Nederland zijn gekomen, hetgeen overigens deels het onderlinge geweld heeft voortgebracht.

Het hof doet uitspraak op 18 juni.