Vijf vragen over autorijden met je mobiel op schoot

1 Wat staat er in het meest recente arrest van het Hof?

Het Hof in Leeuwarden concludeert in een recent gepubliceerd arrest dat het hebben van een mobiel op schoot tijdens het rijden niet gezien kan worden als ‘vasthouden van een mobiel elektronisch apparaat dat gebruikt kan worden voor communicatie of informatieverwerking’, zoals dat strafbaar is gesteld in artikel 61a van het Regelement Verkeersregels en verkeerstekens (RVV 1990).

2 Waar gaat het in de zaak over?

De betrokkene in de zaak waarin het Hof deze week schriftelijk uitspraak deed, werd in 2019 geverbaliseerd. De bestuurder had zijn mobiel op schoot liggen, één hand aan het stuur en had gedurende langere tijd zijn hoofd naar beneden gericht in plaats van op de weg. Het bedrag van de beschikking voor het niet handsfree gebruiken van de telefoon bedroeg (toen) € 240. De man legde de zaak voor aan de kantonrechter. Tegen dit vonnis werd hoger beroep ingesteld. Het Hof vernietigde de beslissing van de kantonrechter: het op schoot hebben van een mobiele telefoon wordt niet gezien als vasthouden.

3 Hoe zit het dan met andere vormen van vasthouden?

Na de invoering van het verbod op handheld bellen is door het Hof in verschillende zaken geoordeeld over varianten van het onveilige gebruik van de mobiele telefoon tijdens het autorijden. Dat betrof bijvoorbeeld het klemmen van de mobiel tussen oor en schouder of in een hoofddoek, het hebben van de telefoon aan de pols met een constructie en het nog vasthouden van het oortje van de HF-set. Deze uitspraken zijn terug te vinden op www.rechtspraak.nl. In het arrest van 9 augustus jl. van het Hof in Leeuwarden wordt vastgesteld dat het hebben van een mobiel op schoot niet strafbaar is op grond van het artikel 61a van het Reglement Verkeersregels en verkeerstekens (RVV 1990).  

4 Wat vindt het Openbaar Ministerie ervan?

De advocaat-generaal stelde zich in de zaak op het standpunt dat het begrip vasthouden ruim geïnterpreteerd kan worden. Immers het doel van het verbod ziet op het verhogen van de verkeersveiligheid. Op het handheld bellen in de auto staat (inmiddels) een sanctie van € 340,-. Het is verboden sinds 2002.

In de beoordeling van de beroepen van vergelijkbare zaken die nog lopen, houdt het OM rekening met het arrest. Dat geldt niet met terugwerkende kracht voor de zaken die reeds zijn afgedaan. Het OM benadrukt  - zoals ook door het Hof opgemerkt in dit arrest - dat het hebben van je mobiel op schoot niet straffeloos is als daardoor gevaarlijk verkeersgedrag ontstaat. Dan wordt namelijk artikel 5 van de Wegenverkeerswet overtreden en daarvoor kan een verbaal worden opgemaakt.

5 Wat is het gevaar van het niet veilig gebruiken van de telefoon?

De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid schat dat per jaar in het verkeer enkele tientallen doden en bijna driehonderd gewonden vallen door het gebruik van de mobiele telefoon. De oorzaak hiervan is gelegen in een tweetal factoren. Ten eerste is bij het handmatig telefoneren - vaak gedurende enige tijd - slechts één hand beschikbaar voor het verrichten van de noodzakelijke verkeershandelingen. Ten tweede wordt de aandacht van de bestuurder door het voeren van een telefoongesprek afgeleid van de verkeerssituatie. Door de combinatie van deze twee factoren ontstaat een aanzienlijk risico voor de verkeersveiligheid.