Centrale Voorziening voorwaardelijke invrijheidstelling (CVv.i.)

Het Openbaar Ministerie heeft een speciaal team dat zich voor het hele land bezighoudt met de voorwaardelijke invrijheidstelling (v.i.). Dit is de Centrale Voorziening voorwaardelijke invrijheidstelling (CVv.i.). De CVv.i. is gevestigd in Arnhem en bestaat sinds 2008.

Wat is voorwaardelijke invrijheidstelling?

De voorwaardelijke invrijheidstelling (v.i.) houdt in dat een veroordeelde na het uitzitten van een deel van zijn gevangenisstraf onder bepaalde voorwaarden kan vrijkomen. De voorwaardelijke invrijheidstelling geldt voor onvoorwaardelijke gevangenisstraffen van meer dan 1 jaar. 

Nieuwe regeling v.i. 

Op 1 juli 2021 is de Wet straffen en beschermen in werking getreden. Deze wet wijzigt de v.i.-regeling ingrijpend. Zo wordt de v.i. maximaal twee jaar. Verder verandert het verlofsysteem voorafgaand aan de v.i. De CVv.i. krijgt de mogelijkheid zelf te beslissen over het uitstellen of niet verlenen van v.i. en over het herroepen (intrekken) van de v.i. wanneer de voorwaarden zijn overtreden. De veroordeelde kan bezwaar maken bij de rechtbank.

Op de pagina Voorwaardelijke invrijheidstelling (v.i.) staat wat het betekent voor de voorwaardelijke invrijheidstelling als een zaak onder de oude of de nieuwe wet valt.

Instroom v.i.-zaken
2020 1128
2019 1097
2018 1154
2017 1043
2016 1085

Voorwaarden voor voorwaardelijke invrijheidstelling

De v.i. heeft tot doel de kans op herhaling van het plegen van strafbare feiten te verminderen. Dit zorgt voor een grotere maatschappelijke veiligheid. Een veroordeelde kan tijdens de v.i. deelnemen aan de maatschappij onder voorwaarden.

Wanneer een veroordeelde voor v.i. in aanmerking komt, gebeurt dit altijd onder de algemene voorwaarde: geen strafbare feiten plegen.

Ook is het mogelijk om bijzondere voorwaarden op te leggen. Die worden afgestemd op de persoon en zijn gedrag. De voorwaarden verschillen per veroordeelde.

Voorbeelden zijn:

  • een contactverbod met bepaalde personen;
  • een verbod om op bepaalde plaatsen te komen (vaak gecontroleerd met een elektronische enkelband);
  • een meldplicht bij de reclassering;
  • een behandelverplichting.

De voorwaarden gelden tijdens de v.i.-proeftijd. De v.i.-proeftijd is gelijk aan het restant van de gevangenisstraf. Uitzondering hierop is als het restant van de gevangenisstraf korter is dan één jaar. In dat geval geldt een v.i.-proeftijd van één jaar.

Totaal aantal lopende zaken op 31 december
2020 2643
2019 2802
2018 2545
2017 2175
2016 2031

Overtreding van de voorwaarden

De CVv.i. beslist welke voorwaarden worden opgelegd. Tegen deze beslissing kan de veroordeelde niet in beroep bij de rechter. De CVv.i. controleert of de veroordeelde de voorwaarden naleeft. In het praktijk ligt de controle bij de reclassering en de politie.

Bij overtreding van de bijzondere voorwaarden zijn er voor de CVv.i. drie mogelijkheden:

  1. een waarschuwing geven;
  2. wijzigen of aanscherpen van de voorwaarden;
  3. geheel of gedeeltelijk herroepen (intrekken) van de v.i.

Welke mogelijkheid de CVv.i. kiest, is afhankelijk van de ernst van de overtreding en het gedrag van de veroordeelde.

Vorderingen herroeping v.i. na overtreding bijzondere voorwaarden
2020 192
2019 206
2018 167
2017 193
2016 174

Wanneer geen v.i.?

In sommige gevallen vindt de CVv.i. dat een veroordeelde geen v.i. moet krijgen. Dat kan als het gedrag van de veroordeelde daar aanleiding voor geeft of de kans op herhaling van een strafbaar feit groot is. 

Om zorgvuldig een beslissing te kunnen nemen laat de CVv.i. zich voor iedere beslissing informeren door andere partijen. De CVv.i. krijgt informatie van de gevangenis, de reclassering, de politie, de officier van justitie of advocaat-generaal die zich met de strafzaak heeft beziggehouden en van (gedrags-)deskundigen.

Vorderingen uitstel/achterwege laten v.i.
2020 180
2019 149
2018 135
2017 136
2016 130

Verlengen van de proeftijd

Vanaf 1 januari 2018 is het mogelijk de v.i.-proeftijd te verlengen met maximaal twee jaar. Bij zware gewelds- en zedendelicten is het mogelijk de v.i.-proeftijd meerdere malen met maximaal twee jaar te verlengen.

In iedere zaak bekijkt de CVv.i. voor het einde van de v.i.-proeftijd of verlengen noodzakelijk is. Verlengen kan nodig zijn omdat bepaalde doelen nog niet zijn bereikt. Bijvoorbeeld omdat een behandeling nog niet is afgerond of omdat er nog geen passende huisvesting is gevonden.

Vindt de CVv.i. dat de v.i.-proeftijd moet worden verlengd dan dient zij een vordering tot verlenging in bij de rechtbank. De rechtbank bepaalt of de v.i.-proeftijd wordt verlengd en voor hoe lang.

Tijdens de verlenging van de v.i.-proeftijd blijven de opgelegde algemene en bijzondere voorwaarden gelden.

Vorderingen verlenging van de proeftijd (mogelijk vanaf 2018)
2020 79
2019 75
2018 73