"Cocaïnesmokkel, fraude of milieucriminaliteit gebeurt niet voor de lol, maar voor de winst"

Het Openbaar Ministerie (OM) zet zich samen met de ketenpartners in om criminele geldstromen te verstoren en af te pakken. Dit is nodig om Nederland zo veilig mogelijk te houden én de legale financiële markten schoon te houden. De gezamenlijke aanpak bestaat onder andere uit het afpakken van vermogen, internationale samenwerking en het volgen van crimineel berichtenverkeer. In totaal is er in 2022 voor een waarde van ruim 246 miljoen euro beslag gelegd. Vandaag presenteert het OM de jaarcijfers criminele geldstromen 2022 middels een jaaroverzicht. Het jaaroverzicht geeft een inzicht in alles wat er op het gebied van verstoren van het criminele verdienmodel is gebeurd.

Slagkracht wordt sterker

De slagkracht van het OM om criminele geldstromen te verstoren ontwikkelt elk jaar verder, mede door verdere professionalisering, voortschrijdend inzicht en opgedane kennis. Dit gebeurt op verschillende manieren bijvoorbeeld door middel van witwasonderzoeken, meer inzet van civiele bevoegdheden van het OM en door het onderscheppen van crimineel berichtenverkeer. Bekende voorbeelden zijn de zaken tegen Stichting Hulptroepen Alliantie (de mondkapjesdeal) en Viruswaarheid. Ook de massale onderschepping van crimineel berichtenverkeer in zogenoemde PGP-telefoons, heeft het inzicht en de aanpak in de criminele (financiële) systemen vergroot.

Verstoren van crimineel geld en vermogen

Beslag leggen op fout verdiend geld is belangrijk. Maar we hebben geleerd dat door alleen te focussen op het zoveel mogelijk leggen van beslag we niet voldoende effectief kunnen zijn. Strategisch adviseur criminele geldstromen van het OM, Anita van Dis: “Het financieel rechercheren en afpakken van crimineel vermogen is lastig en tijdrovend. En soms lukt het ook gewoon niet, zelfs al kunnen we het foute geld bijna aanraken. Daarom zetten we ook steeds meer in op het frustreren van het criminele verdienmodel, op het ontwikkelen van barrièremodellen en op bijvoorbeeld een poortwachtersaanpak.”

"Geld is de spil van criminaliteit"

“Het kan maar duidelijk zijn: de wereld draait om geld en het is geen geheim dat geld ook voor criminelen het hoofddoel is. Cocaïnesmokkel, fraude of milieucriminaliteit gebeurt niet voor de lol, maar voor het geld. Geld dat omgaat in de onderwereld heeft echter nóg een doel: het in stand houden van het criminele systeem. Daarmee is geld de spil van criminaliteit: het is een drijfveer, een doel, maar ook een middel. Zonder geld immers geen inkopen, geen bedrijfsinvesteringen, geen corruptie of gekochte loyaliteit. Om criminele organisaties en grootschalige fraudeurs zo effectief mogelijk aan te pakken, moeten we meer gaan kijken naar de financiële wereld achter hun organisatie”, aldus van Dis. In de nieuwe veiligheidsagenda is met de politie afgesproken dat de beslagdoelstelling in de periode 2023 tot 2026 geleidelijk moet verhoogd worden van 180 in 2022 naar 220 in 2026.

Lees het jaarbericht hier (en klik hier voor een Engelstalige versie).