Stern betaalt boete van 200.000 euro voor fraude met Europese subsidies

Het beursgenoteerde Nederlandse autobedrijf Stern Groep N.V. (Hierna: Stern) heeft een door het Openbaar Ministerie (OM) aangeboden transactie in de vorm van betaling van een boete van 200.000 euro geaccepteerd en betaald. Ze betalen de boete voor het opmaken en indienen van onjuiste einddeclaraties bij de aanvraag van subsidies van het Europees Sociaal Fonds (ESF).

Het strafrechtelijk onderzoek is uitgevoerd door de opsporingsdienst van de Inspectie SZW. Het onderzoek startte naar aanleiding van een melding van een ex-werknemer van Stern over mogelijke fraude met ESF-subsidies. Het OM verwijt Stern valsheid in geschrift bij het opmaken van de administratie die noodzakelijk waren voor de aanvraag en verantwoording van de subsidies.  

Subsidieregeling 

De verweten fraude betreft een subsidieregeling, die is bedoeld om opleiding van personeel te stimuleren. Het beleid is gericht op het aan een baan helpen van werklozen, en op het voorkómen van toekomstige werkloosheid. Personeelsleden worden opgeleid om na een eventueel ontslag snel weer ergens anders een baan kunnen vinden. De trainingen, waaronder ook “training on the job” worden gesubsidieerd door het ESF. Om voor de subsidie in aanmerking te komen moet worden voldaan aan administratieve voorwaarden. 

Subsidieaanvragen zijn tijdsgebonden en einddeclaraties moeten binnen een bepaald tijdsbestek worden ingediend. Uit het onderzoek komt naar voren dat Stern telkens kort voor de naderende deadline voor de einddeclaratie, met terugwerkende kracht, lijsten stuurde ter accordering en ondertekening binnen Stern. De documenten – waaronder aanwezigheidslijsten bij betreffende cursussen - werden door cursisten en trainers achteraf ingevuld en/of afgetekend. Dit terwijl men – zoals het onderzoek uitwijst - niet altijd (meer) wist of wel juist was wat er op de lijsten stond, of wat daarop werd ingevuld, of zelfs terwijl men wist dat vermoedelijk niet klopte wat er stond. Die lijsten zijn later weer als basis voor de einddeclaraties gebruikt. Ook zou er in een aantal gevallen zijn gesjoemeld met handtekeningen van cursisten/werknemers. 

Het onderzoek leidt tot de conclusie dat niet al die “on the job”-cursussen van de op die lijsten vermelde tijdstippen ook daadwerkelijk aan betrokkenen gegeven zijn. Vaststaat ook dat veel andere gegevens in de onderzochte brondocumenten niet juist zijn, zoals bijvoorbeeld het vereiste vooropleidingsniveau. Voor het aanvragen van subsidie voor “training on the job” moest onder andere continu een arbeidsintensieve en specifieke projectadministratie bijgehouden worden. Juist daaraan ontbrak het bij Stern. Die administratie zou deels achteraf zijn  geproduceerd en op verschillende punten niet waarheidsgetrouw gebleken. Strafrechtelijk gezien levert dat valsheid in geschrift op. Dat vindt het OM een ernstig strafbaar feit.

Het bedrijf heeft onvoldoende geïnvesteerd in en toezicht gehouden op de implementatie en controle op de verdere invoering en continue (en tijdige) uitvoering van dat hele administratieve proces. In die zin is sprake van organisatie-falen van Stern zonder dat individuele werknemers een voldoende zwaarwegend strafrechtelijk verwijt kan worden gemaakt.

Voor een uitgebreide beschrijving van de feiten, zie het feitenrelaas (PDF).

Passende afdoening

Het OM ziet de te betalen geldsom van 200.000 euro voor de gepleegde strafbare feiten als passend voor Stern. In de zittingszaal was het OM met een vergelijkbare strafeis gekomen. Stern heeft laten weten in het vervolg af te zien van het aanvragen van dergelijke subsidies die een arbeidsintensieve administratieve vastleggingslast met zich brengen. De vaststelling en terugvordering van het ten onrechte uitgekeerde bedrag (van Stern c.q. het indienende ontwikkelingsfonds) is in handen van het Agentschap Sociale Zaken en Werkgelegenheid.